2025-10-02
Przekroczenie granicy planetarnej – zakwaszenie oceanów i jego globalne skutki

Przekroczenie granicy planetarnej – zakwaszenie oceanów i jego globalne skutki

Crossing the planetary boundary: ocean acidification and its global impacts

nr katalogowy: 155386
DOI: 10.15199/2.2025.8.1

Koncepcja granic planetarnych, opracowana w 2009 roku, służy do oceny stabilności systemu Ziemi i wyznacza zakres warunków, w których ludzkość może funkcjonować bez ryzyka nieodwracalnych zmian. Jeden z kluczowych procesów, których przekroczenie prowadzi do poważnych zakłóceń w systemach środowiskowych, to zakwaszenie oceanów. Spowodowane jest ono wzrostem CO₂, wpływa na organizmy wapniejące, takie jak pteropody i kokolitofory, zakłócając sieci pokarmowe i cykl węgla. Zmniejszona kalcyfikacja zmniejsza zdolność oceanów do łagodzenia zmian klimatycznych. Dowody naukowe wskazują, że zakwaszenie oceanów przekroczyło dotychczasowy próg bezpieczeństwa w znacznej części światowego oceanu. Priorytetem jest szybka redukcja emisji CO₂ oraz równoległe działania lokalne zwiększające odporność. W przeciwnym razie przekroczenie tej granicy planetarnej może stać się jednym z głównych czynników destabilizujących system Ziemi w antropocenie..